يكشنبه، 30 ارديبهشت، 1403 | Sunday 19th of May 2024
۱۲:۲۲
اقتصاد و انرژی - کد خبر : 17168
دوشنبه، ۱۰ بهمن، ۱۴۰۱ - ۹:۰۰

راهکار برون رفت از سایه شوم نفرین منابع

افزایش منابع در یک کشور می تواند در ابتدا رشد فزاینده ای برای آن داشته باشد ولی رفته رفته تبدیل به یک بحران می شود و حتی تکیه بر آن باعث تنزل خلاقیت در زمینه های مختلف می شود.

راهکار برون رفت از سایه شوم نفرین منابع

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی ایران زمین ، در اقتصاد سیاسی بین الملل، عدم توسعه متناسب با ظرفیت های موجود از نظر ذخایر تحت عنوان "نفرین منابع" شناخته می شود که مهمترین نتایج آن را میتوان به شرح زیر برشمرد: 

۱- فراوانی منابع، کیفیت شرکت ها، موسسات اقتصادی و کارآفرینی را با جرأت بخشیدن به نخبگان برای اختصاص سهم قابل توجهی از منابع در اختیار برای گرفتن رانت، تنزل می دهد. 

۲- با کاهش وابستگی دولت به مالیات به دلیل درآمدهای بادآورده حاصل از منابع، پاسخگویی سیاسی از بین می رود. فرسایش و عدم پاسخگویی تحت این قالب کاملا قابل درک است زیرا درآمدهای بادآورده نیاز به درآمدهای مالیاتی را به حداقل می رساند و در نتیجه انگیزه پاسخگویی به شهروندان و اجرای اصلاحات را کاهش می دهد. 

۳- اتکا به منابع همچنین می‌تواند از تنوع اقتصادی با ازدحام و تمرکز در بخش های خاصی از تولید و خدمات جلوگیری نماید. 

۴- نفرین منابع همچنین شرایط خاص و مشوق هایی برای سیاستمداران ایجاد می نماید تا امتیازات مهمی را به بازیگرانی خاص با سرشکن کردن هزینه آن بر  کل اقتصاد تخصیص دهند.

۵- درآمدهای بادآورده حاصل از منابع همچنین با تقویت قدرت نخبگان سیاسی، بستری را برای ایجاد و تقویت فرآیندهای غیر دموکراتیک ایجاد می کنند. نمونه های متعددی در طول تاریخ نظام بین الملل قابل ذکر است که ثابت خواهد نمود ثروت نفتی، دوام حکومت های دارای این منابع غنی را افزایش می دهد و مانع از گذار به دموکراسی واقعی می شود. 

علاوه بر این، هنگامی که حاکمان بر منابع اقتصادی کنترل دارند، توانایی استفاده از این منابع برای خرید (جلب) حمایت و تحکیم حکومت خود را نیز برای مدت طولانی به ارث می برند.

لذا فهم رابطه کاملا معکوسی که بین شکل گیری روندهای دموکراتیک حقیقی و سطح درآمد حاصل از منابع نظیر نفت در این قبیل کشورها وجود دارد چندان پیچیده نیست.

در این بین باید در نظر داشت کشورهایی نظیر پرتغال، اسپانیا و ... که پیش تر این دوره گذار را طی نموده اند و نهادهای دموکراتیک را حفظ کردند منابع نفت ناچیزی در اختیار داشته یا اصلاً نفت نداشتند. هر چند برخی از کشورهایی که نفت و گاز متوسطی داشتند نیز موفق به گذار شدند. 

بر اساس شواهد متقن موجود، هیچ کشوری که به اندازه مکزیک به درآمد نفت و گاز متکی باشد، روند دموکراتیک مناسبی نداشته است که این موضوع بیانگر آن است که بر اساس این مدل، پتانسیل منابع برای تقویت رشد منوط به تعامل صحیح نهادها و سیاست ها است. 

لذا باید در نظر داشت که در صورت فقدان چارچوب نهادی مناسب، فراوانی منابع منجر به نتایج نه چندان خوشایند در حوزه های مختلفی خواهد شد.

امید است در آینده ای نزدیک با طراحی نهادها و سیاستگذاری های متوازن توسط نخبگان خوش فکر و  دلسوز، از این ظرفیت در جهت برآوردن ثروت، رفاه، عدالت و امنیت برای آحاد جامعه ایرانی بهره برداری گردد.

ثبت نظر
نام و نام خانوادگی :
نظر خود را بنویسید :
پربیننده‌ترین اخبار اقتصاد و انرژی
پربیننده‌ترین اخبار اقتصاد و انرژی
پربیننده‌ترین اخبار
آخرین اخبار
اخبار برگززیده ...
به نظر شما نتیجه برجام چه تاثیری بر معیشت مردم می گذارد؟
تاثیر بسیار مطلوب بر اقتصاد و معیشت مردم
بدون تاثیر
تاثیر بد و مخرب در دراز مدت بر اقتصاد و امنیت ملی
ثبت رای
قیمت لحظه ای
در حال بروز رسانی ...
دلار
بیت کوین
یورو
لیر
پوند
دلار کانادا
یوان چین
کرون سوئد
تمامی قیمت ها به ریال می‌باشد.
در حال بروز رسانی ...
سکه
انس طلا
مثقال طلا
طلای ۱۸
تمامی قیمت ها به ریال می‌باشد.
در حال بروز رسانی ...
نفت برنت
در حال بروز رسانی ...
بورس
در حال بروز رسانی ...
شهروند خبرنگار ...
تقویم روز يكشنبه، 30 ارديبهشت، 1403
ربات ChatGPT؛ هوش مصنوعی مُچ هوش انسانی را خواباند؟ وقتی هنوز زبان انسانی دست برتر را دارد
تحلیلگر ایران زمین
ربات ChatGPT؛ هوش مصنوعی مُچ هوش انسانی را خواباند؟ وقتی هنوز زبان انسانی دست برتر را دارد

ربات Chat GPT این روزها سروصدای بسیاری به راه انداخته و بسیاری از علاقه‌مندان به این حوزه، هر روز مشغول چت کردن با رباتی هستند که با شما حرف می‌زند، راهنمایی‌تان می‌کند و حتی کارهایتان را با سرعتی باورنکردی انجام می‌دهد؛ آن هم تا حدی زیادی رایگان!